Zwarte Parel

De verbouwing van een Rotterdamse ‘kluswoning’ is ontaard in een architectonisch schouwspel, waarin wordt geëxperimenteerd met tijd en ruimte. Vloeren, wanden, trappen en plafonds lopen in elkaar over en lijken soms een ‘Escher-achtige’ onmogelijkheid op te roepen.

Maatschappelijke context
Dit huis maakt onderdeel uit van het programma van de Gemeente Rotterdam om in achterstandswijken doormiddel van het verkopen van zogenaamde "kluswoningen" aan particulieren de wijk te revitaliseren. Deze woningen hebben met elkaar gemeen dat ze de afgelopen jaren sterk verwaarloost zijn en dienen te worden opgeknapt. De panden bestaan meestal uit meerdere kleine appartementen, één per laag. Doelstelling van de gemeente is om met de verkoop van deze panden een meer draagkrachtigere bevolkingsgroep aan te trekken.

Gevel
De 100 jaar oude gevel van een woning in gesloten bouwblok, is volledig zwart geschilderd. Zowel metselwerk, kozijnen als de "ramen" zijn bedekt met een zwarte glimmende olie. Hierdoor ontstaat als het ware een ‘schaduw' van de oorspronkelijke gevel. Op enkele plaatsen prikken de nieuwe transparante vensters door de historische gevel naar buiten. De nieuwe ramen kondigen een tijd aan met een heel andere manier van wonen. Hierdoor ontstaat een relatie tussen de oorspronkelijke voorgevel en de nieuwe invulling die afleesbaar wordt.

Nieuwe invulling
Alle verdiepingsvloeren en de kleine kamers achter de oude ramen zijn doorbroken tot een aaneengesloten ruimtelijk geheel. Net als in de voorgevel de bouwmuren verraden een oude trapleuning en gaten van verwijderde vloerbalken de oorspronkelijke indeling van de woning. De nieuwe woning in de 100 jaar oude jas heeft een geheel andere ordening. De traditionele stapeling van vloeren en wanden, die samen de kamers vormen ontbreekt. Een aaneenschakeling van kleine houten latten vormt een enorm sculpturaal element, dat daarmee een doorlopende ruimte overlaat tussen de vier muren van het historische pand. Zo ontstaan woonruimten, die met elkaar in verbinding staan door vides, grote trapgaten of lange zichtlijnen.

Organisatie
Het onderste gedeelte van het huis herbergt een grote werkplaats met de ‘dakpannen-bamboetuin'. Daarboven is een aaneenschakeling van halfopen functies: wonen, eten, koken, studeren, slapen en een badkamer / inloopkast. In het bovenste gedeelte is het oude pannendak verwijderd (hergebruikt in de tuin) en een nieuwe ‘plantenkas' geplaatst met een bubbelbad met prachtig uitzicht.

Materialisatie sculptuur
Het sculptuur is volledig opgebouwd uit aan elkaar geschroefde balkjes die zowel de constructie als de afwerking vormen. Met deze constructiewijze ontstaat er een grote vormvrijheid en is het eenvoudig om overstekken te maken. Een groot deel van het object hangt met deze balkjes aan de dakvloer waardoor hieronder geen ondersteuning nodig is.

Lees meer over de visie van Zecc Architecten in het artikel dat gepubliceerd is in het Bouwformatie Magazine | themanummer Transformaties | Juli 2013

Zecc Architecten

Zecc Architecten is een krachtig bureau, gedreven en met een herkenbare signatuur. In 2003 is het Zecc opgericht door Marnix van der Meer en Rolf Bruggink. Sinds 2012 leiden Marnix van der Meer en Bart Kellerhuis gezamenlijk het bureau. Vanuit een sterke basis werkt Zecc als enthousiast team aan heldere, duurzame gebouwen met een hoge belevingswaarde. Een boom is zo sterk als zijn wortels diep zijn. Voor onze architectuur geldt hetzelfde. Bij Zecc werken we vanuit drie grondbeginselen: wat wij bouwen moet functioneel zijn, ontwikkeld zijn vanuit duurzame principes en tegelijkertijd al je zinnen prikkelen. Die drie uitgangspunten verenigen lijkt vaak een onmogelijke opgave. Maar juist daarin schuilt de kracht van Zecc. Grounded Architecture noemen wij het. Architectuur met een stevige basis. Met diepe wortels. Omdat daaruit de mooiste ideeën groeien. ‘The deeper the roots, the higher the vision.’